Koen
Wessels
Beste lezer,
Welkom op mijn website. Ik vertel hier over mijn toewijding aan het onderwijsveld, al rekken uitstapjes naar andere contexten waarin zingeving en ontwikkeling centraal staan mijn grenzen zo nu en dan op. Maar vooral is deze website een uitgestoken hand aan jou. Om elkaar te ontmoeten. De naam achter die uitgestoken hand is Koen, aangenaam. Mijn wieg stond in 1992 in Utrecht, naast die van mijn tweelingzus. Utrecht, daar woon ik nu weer, na periodes in Amsterdam, Istanbul en Eindhoven. Samen met mijn partner Gizem en onze Ierse Setter Papyon. Gizem verwelkomde mij in een tweede thuisland, cultuur en taal (Turkije/Turks), en dat ervaar ik als een groot cadeau. Ook mijn werkende leven zit vol met wendingen die ik niet vooraf had bedacht. Dat doet mij vermoeden dat voor de toekomst hetzelfde geldt. Maar waar het mij in essentie om te doen is wordt me steeds meer helder.
Regenereren van onderwijsrelaties
De vraag die mij van jongs af aan te pakken heeft is: ‘wat zijn goede relaties?’. Veelal in specifiekere vorm natuurlijk. Mijn moeder wil bijvoorbeeld nog wel eens vertellen over hoe ik als 7-jarig jongetje op haar afliep en vroeg ‘Mama, wat is echte vriendschap? En heb ik eigenlijk wel echte vrienden?’. Met goede vrienden ben ik altijd wel gezegend geweest, maar een goede relatie met een leraar heb ik lange tijd als uitzondering ervaren. Niet gek dus dat het bevragen van onderwijsrelaties centraal is komen te staan in mijn werk.
Met onderwijsrelaties bedoel ik eigenlijk het hele web van relaties tussen mensen, plekken, systemen, en
curricula die onderwijs tot onderwijs maken. Naast relaties tussen leerling/student en leraar/docent gaat dat bijvoorbeeld ook over hoe leerlingen/studenten zich onderling verhouden. Of hoe onderwijsprofessionals samenwerken en omgaan met de systeemwereld. Hoe we in curricula de relatie met de lesstof, de gemeenschap, het werkveld en de actualiteit vormgeven. Hoe we ruimte creëren voor de verbinding met de natuur en onze eigen binnenwereld.
Toen ik studeerde – een bachelor bewegingswetenschappen en een onderzoeksmaster onderwijskunde – werd ik mij steeds meer bewust van de relationele armoede die ik in het onderwijs ervaarde. Ik verlangde naar echt contact en verbinding met docenten, en in het verlengde daarvan met de opleiding als geheel. Ook ben ik van nature vrij introspectief maar voelde ik mij hierin nauwelijks ondersteund. En net zo miste ik verbinding met ‘de echte wereld’. Onderwijs voelde vaak als een soort wachtkamer of voorportaal, of zelfs als een zo efficiënt mogelijk georganiseerde economische transactie. Toen ik later aan de andere kant kwam te staan – als docent, onderwijsvernieuwer en onderzoeker – ervaarde ik die relationele armoede ook. Opnieuw verlangde ik naar verbinding en betekenisgeving – met studenten, met collega’s, met de wereld – en ik begon volop ruimte te zoeken en creëren om onderwijsprocessen meer tot leven te laten komen. Bijvoorbeeld door De Bildung Academie mee op te richten, te gaan promoveren, en me steeds nadrukkelijker te bewegen in het opkomende veld van regeneratief onderwijs.
Gaandeweg werd mij steeds duidelijker welke ‘kwaliteit van relaties’ ik in mijn werk en leven nastreef. Ik streef ernaar dat het mogelijk en veilig is om open te zijn met en naar elkaar. Dat er een basis voelbaar is van ‘het beste met elkaar voorhebben’ en ‘er samen iets moois van willen maken’. Dat er ruimte is voor geraaktheid en schoonheid. Dat we samen ruimte maken en koesteren om vragen te stellen die er echt toe doen. Ruimte om vanuit liefde initiatieven te nemen en in ontwikkeling te komen. Ik streef ernaar dat steeds meer mensen deze kwaliteit van relaties ervaren, en ik zie onderwijssystemen – in brede zin – als ideale plekken om daar werk van te maken. Ik kan inmiddels wel zeggen: mijn werk gaat over het regenereren van onderwijsrelaties.
Het is mij ook steeds duidelijker geworden wat voor mens- en wereldbeeld achter mijn streven schuil gaat. Namelijk niet het neoliberale, individualistische en competitieve denken dat nog vaak hoogtij viert
06-39002904
Utrecht
Projecten
Op deze pagina houd ik op hoofdlijnen bij aan welke projecten ik heb bijgedragen en vanuit wat voor rol.
Boeken
in onze westerse samenleving maar een ander, meer relationeel en liefdevol mens- en wereldbeeld. Gestoeld op het diepe besef dat we onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, dat we er allemaal toe doen, en dat we er samen iets moois van te maken hebben hier in deze prachtige planeet. Het besef dat we écht opbloeien als we ons stevig geworteld weten in gemeenschap en daaraan een eigen(zinnige) bijdrage kunnen leveren.
Wat ik doe
Om meer concreet overzicht te creëren in het werk dat ik doe, heb ik een driedeling bedacht. Ik merk vanzelf wel hoelang deze driedeling relevant blijft, maar voor nu geeft het me houvast. Hopelijk biedt het jou ook een concreet beeld van hoe ik te werk ga en – wie weet – van wat we samen zouden kunnen doen.
(1) Ik initieer. Veelal samen met bondgenoten geef ik vorm aan nieuwe onderwijsinitiatieven. Initiatieven die een systemische werking beogen te hebben. Die aankaarten wat er verstoord is in hoe we vandaag de dag onderwijs vormgeven en samenleven. Initiatieven die bovenal laten zien hoe het ook anders kan. Ik heb een diep geloof in de potentie en kracht van anders-denkenden/durvenden die de handen ineen slaan om nieuwe plekken en initiatieven te creëren. Binnen, of juist bewust aan de rand van bestaande systemen. En ik leef zelf helemaal op als ik daar onderdeel van ben. Zo ben ik medeoprichter van De Bildung Academie, gaf ik vanuit Universiteit Utrecht vorm aan een Academy of Hope en steek ik mijn initiatief-energie momenteel vol overgave in de School of Regenerative Educators.
(2) Ik resource. Ik leef ook op als ik dienstbaar kan zijn aan de ontwikkeling van onderwijsprofessionals, studenten, en programma’s/systemen waarbinnen ze samenkomen. Naar mijn portfolio kijkend kan ik in meer gangbare taal zeggen dat ik samenwerkingen aanga als docent, trainer/coach, procesbegeleider, opleider, adviseur, kwaliteitsbewaker, en curriculum-ontwikkelaar. Allerlei verschillende rollen dus, maar ze voelen allemaal als ‘resourcen’. Het mooie aan het woord ‘resource’ vind ik dat het woord ‘source’, oftewel ‘bron’, er onderdeel van is. Ik blijf mezelf telkens weer herbronnen in een relationeel, liefdevol mens- en wereldbeeld, en vandaaruit probeer ik voedend te zijn voor de mensen, plekken en systemen
Wetensch. artikelen
Blog, audio, video
waarmee ik mag werken. Ik ga persoonlijk de relatie aan, probeer aanwezig te zijn in het moment, sta stevig in mijn schoenen, en sta sterk in verbinding met mijn intuïtie (mede ondersteund door dagelijkse wandelingen met hond en het beoefenen van taichi). Ik heb het geluk over de jaren in veel collega’s leermeesters te hebben gevonden – bijvoorbeeld in creatieve en activerende leer/werkvormen, in het belichaamd en in de natuur leren, in dialoog- en reflectievormen, en in het faciliteren van groepsprocessen. En ik vind veel houvast en inspiratie in mijn opleiding in Deep Democracy en in mijn (doorgaande) leerweg in regeneratieve frameworks in de traditie van Regenesis Institute.
(3) Ik onderzoek en schrijf. Ik heb een sterke innerlijke drang om betekenis te geven aan wat ik doe, om dieper te begrijpen, bewustzijn te ontwikkelen. En ik vind het super leuk om te schrijven, om creatieve verhaallijnen te ontwikkelen, en om te proberen complexe materie concreet en dichtbij te maken. Als onderzoeker neig ik naar een combinatie van actie-onderzoek – verbonden aan concrete praktijken – en (onderwijs)filosofische reflectie. Ik werk vaak met een sterk emergent en participatief onderzoeksdesign en schrijfproces. In voorjaar 2025 verschijnt mijn volgende boek, over regeneratief onderwijs, een coproductie met mijn compagnons van de School of Regenerative Educators.
Tot zover over mijn werk. Mocht je nieuwsgierig zijn geworden, in de zijlijn van deze tekst kun je een overzicht vinden van publicaties van mijn hand en van projecten waar ik tot op heden aan heb bijgedragen. En mocht je in contact willen komen en/of samen willen werken, ik sta klaar!
Liefs, Koen